Με κοινή τους δήλωση αμέσως μετά την έκτακτη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι 28 ηγέτες της Ε.Ε. κάλεσαν τη Ρωσία να αποσύρει άμεσα τα στρατεύματά της από το ουκρανικό έδαφος και να επιτρέψει την πρόσβαση διεθνών παρατηρητών στην Κριμαία.
«Η λύση στην ουκρανική κρίση θα πρέπει να βασίζεται στην εδαφική ακεραιότητα και κυριαρχία και στην ανεξαρτησία της Ουκρανίας, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα. Θεωρούμε ότι η απόφαση του Ανώτατου Συμβουλίου της Δημοκρατίας της Κριμαίας για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος σε ό,τι αφορά το μελλοντικό της καθεστώς αντιτίθεται στο σύνταγμα της Ουκρανίας και ως εκ τούτου είναι παράνομη».
Στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, ο πρόεδρος της ΕΕ Χέρμαν Βαν Ρομπάι ανακοίνωσε ότι η ΕΕ θα λάβει κυρώσεις κατά της Ρωσίας σε τρία στάδια.
Από σήμερα Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία και Ιταλία αποσύρονται από τις προετοιμασίες της G8 στο Σότσι, ενώ διακόπτονται οι συνομιλίες για τις θεωρήσεις διαβατηρίων Ρώσων πολιτών.
Εάν δε βρεθεί λύση μέσω της διπλωματικής οδού η ΕΕ θα προχωρήσει στη λήψη πρόσθετων μέτρων, όπως περιορισμοί στις μετακινήσεις, πάγωμα περιουσιακών στοιχείων και αναστολή των Συνόδων Κορυφής ΕΕ- Ρωσίας. Την προετοιμασία των εν λόγω μέτρων θα επωμιστούν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης της ΕΕ .
Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της Ρωσίας, οι «28» προειδοποιούν και με οικονομικές κυρώσεις κατά της Μόσχας.
Αν η Ρωσία θέλει να αποφύγει την επιβολή των κυρώσεων αυτών, υπογράμμισε ο Ρομπάι, πρέπει να αρχίσει άμεσες διαπραγματεύσεις με τις ουκρανικές αρχές μέσα στις «επόμενες λίγες ημέρες».
Οι διαπραγματεύσεις αυτές θα πρέπει να έχουν αποτέλεσμα μέσα σε ένα «περιορισμένο χρονοδιάγραμμα», πρόσθεσε, διαφορετικά η ΕΕ θα εξετάσει τη λήψη μέτρων όπως η επιβολή ταξιδιωτικών απαγορεύσεων, το πάγωμα πόρων και η ακύρωση της Συνόδου Κορυφής ΕΕ-Ρωσίας.
Τέλος, ο Χέρμαν Βαν Ρομπάι ανακοίνωσε ότι η ΕΕ θα υπογράψει τη συμφωνία σύνδεσης με την Ουκρανία πριν από τις ουκρανικές εκλογές της 25ης Μαΐου.
Σε δηλώσεις μετά τη Σύνοδο Κορυφής, η καγκελάριος της Γερμανίας Αγκελα Μέρκελ καταδίκασε «την παραβίαση της κυριαρχίας της Ουκρανίας στην Κριμαία», χαρακτηρίζοντας ως ζωτικής σημασίας την εδαφική της ακεραιότητα και παράνομο το σχεδιαζόμενο δημοψήφισμα για την απόσχιση της Κριμαίας.
Η ΕΕ είναι έτοιμη να επιβάλει νέες κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, αν αποσταθεροποιήσει περαιτέρω την Ουκρανία, διεμήνυσε από την πλευρά του ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, ενώ ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον προειδοποίησε το Κρεμλίνο ότι οι Ρώσοι ενδέχεται να βρεθούν αντιμέτωποι με πάγωμα περιουσιακών στοιχείων και ταξιδιωτικές απαγορεύσεις, αν η Μόσχα δεν προχωρήσει σε άμεσες συζητήσεις με τη νέα ουκρανική κυβέρνηση.
«Όσα συνέβησαν στην Κριμαία είναι απαράδεκτα και δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να έχουμε φυσιολογικές σχέσεις με τη Ρωσία», επεσήμανε ο Κάμερον μιλώντας στους δημοσιογράφους μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής και υποστήριξε πως η ΕΕ θα προχωρήσει «σχετικά γρήγορα» στο πάγωμα πόρων και τις ταξιδιωτικές απαγορεύσεις, αν η Ρωσία δεν σημειώσει προόδους στις συνομιλίες της με την Ουκρανία.
Με τη σειρά του και ο κ. Κάμερον προειδοποίησε πως αν η Ρωσία προχωρήσει περισσότερο στην Ουκρανία ή προσπαθήσει να αποσταθεροποιήσει και άλλο τη γειτονική της χώρα, θα υπάρξουν σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις για τη Μόσχα.
Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, πάντως, σημείωσε με νόημα ότι οι αποφάσεις των ηγετών της ΕΕ για την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία ενδέχεται να μην πάνε τόσο μακριά όσο θα ήθελαν κάποιοι.
«Οι συζητήσεις ήταν θυελλώδεις», δήλωσε ο Τουσκ στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου από τις Βρυξέλλες. «Ίσως να μην ικανοποιηθούν όλοι, αλλά καταφέραμε περισσότερα απ' όσα θα περιμέναμε λίγες ώρες νωρίτερα».